Sinh viên ngoại ngữ không e ngại AI

Đại học Hà Nội ngày 12/11 tổ chức Ngày hội việc làm, thu hút hơn 70 doanh nghiệp, phần lớn trong lĩnh vực du lịch, công nghệ, giảng dạy tiếng Anh và ngân hàng. Hàng nghìn sinh viên, chủ yếu năm thứ ba và tư, tới tham khảo nhu cầu tuyển dụng và tham gia các trò chơi, hoạt động bên lề.

Ngọc và Trang, sinh viên năm cuối khoa ngôn ngữ Pháp, ghé tìm hiểu gian hàng của các công ty du lịch. Công việc các em quan tâm là điều hành tour và hướng dẫn viên du lịch.

Trang cho hay gần đây nhiều diễn giả, chuyên gia cho rằng các công việc liên quan ngoại ngữ ngày càng thất thế vì sự phát triển của Trí tuệ nhân tạo (AI). Song, nữ sinh nhìn nhận vị trí việc làm mà mình đang tìm không lo bị ảnh hưởng.

Trang kể đã khảo sát, nhận thấy một số điểm du lịch tích hợp công nghệ vào dịch thuyết minh, nhưng du khách thường không thích hình thức này so với nói chuyện trực tiếp cùng hướng dẫn viên. Ngọc cũng thấy họ thường đặt câu hỏi ngẫu nhiên về văn hóa địa phương, trong khi AI chưa đủ tiến bộ để xử lý tốt phần này.

Minh, sinh viên năm ba khoa Ngôn ngữ Italy, cũng tự tin theo đuổi nghề hướng dẫn viên hoặc tư vấn, điều hành tour du lịch sau khi ra trường. Minh cho biết đã sử dụng thử một số công cụ AI, song thấy chúng xử lý các tình huống ngôn ngữ trong đời thực chưa linh hoạt bằng con người.

Trong khi đó, Huy, sinh viên năm ba khoa Ngôn ngữ Tây Ban Nha, nhìn nhận AI đang ảnh hưởng tới nhóm công việc về biên dịch hơn cả, cơ hội chỉ còn ở những công việc phức tạp, đòi hỏi năng lực xử lý của con người. Nam sinh ví dụ việc hiệu đính bản dịch, tức kiểm tra xem bản dịch có sử dụng từ đúng ngữ cảnh hay ý đồ của tác giả hay không.

Còn với phiên dịch, Huy nghĩ ít nhất trong 5 năm tới AI vẫn chưa thể thay thế con người, đặc biệt ở những việc đòi hỏi giao tiếp và cảm xúc như giảng dạy hay hướng dẫn tour. Do đó, nam sinh thấy không quá lo lắng về cơ hội việc làm.

Nhiều doanh nghiệp có mặt đánh giá nhu cầu nhân lực xuất phát từ các trường ngoại ngữ vẫn rất lớn.

Đại diện Công ty New Wing Interconnect Technology cho hay đã dùng AI để xử lý một số văn bản có mẫu, như hợp đồng với khách hàng, nhưng không thể với đầu việc phải sản xuất ngôn ngữ trực tiếp, như phiên dịch cuộc họp. Lý do là cần sử dụng ngôn ngữ uyển chuyển, chưa kể có khách hàng sử dụng nhiều từ láy, từ địa phương hoặc chia sẻ liên quan phong tục tập quán.

Với Công ty TNHH Sunny Opotech Việt Nam, doanh nghiệp chuyên sản xuất camera cho các hãng điện thoại như Samsung hay Oppo, nhân lực văn phòng giỏi ngoại ngữ và hiểu chuyên môn rất cần thiết. Đại diện công ty kể từng dùng AI dịch thuật, nhưng kết quả không ổn với các văn bản sử dụng thuật ngữ chuyên ngành. Người này nhận định nhiều thông tin có tính bảo mật cao và không có sẵn trong cơ sở dữ liệu của các công cụ AI, nên kết quả dịch không chính xác.

TS. Nguyễn Tiến Dũng, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Hà Nội, thừa nhận AI đã tác động nhất định tới việc làm của nhóm sinh viên ngoại ngữ. Nhiều người nước ngoài khi tới Việt Nam không cần người dịch trực tiếp, mà nghe và hiểu nhờ các công cụ, ứng dụng công nghệ.

Người làm biên phiên dịch hiện chỉ lợi thế trong những trường hợp đặc biệt, đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu như y học, luật hay kỹ thuật. Do đó, ông Dũng khuyên sinh viên tự học thêm kỹ năng, bổ sung kiến thức chuyên nghiệp trong các lĩnh vực phù hợp với định hướng.

Các em cũng cần học cách khai thác AI, biến nó thành công cụ để phục vụ công việc. Việc sử dụng cũng đòi hỏi sự sáng tạo, thay vì lệ thuộc hoàn toàn.

Khánh Linh